Palmeren van de ogen

Door de beide eigen ogen korte tijd te palmeren (d.w.z. met de palm van de handen te bedekken), trachten mensen met zichtproblemen te bereiken, dat de conditie van hun ogen zodanig verbetert, dat de ogen hun functie weer naar behoren kunnen gaan uitoefenen. De abrupte blootstelling aan het normale licht, na afloop van het palmeren, zou dan die verbetering in gang moeten kunnen zetten. Als zij bijvoorbeeld de conditie van de ogen in zoverre zouden kunnen gaan verbeteren dat zij weer opnieuw in staat zouden zijn om zonder leesbril te lezen, zou dat een aangename verbetering zijn die zij hiermee hopen te kunnen bereiken. Door het palmeren zou dan het accommodatievermogen van de ogen moeten kunnen worden verbeterd.

Het woord "palmeren" is een vrije vertaling vanuit het Engels naar het Nederlands van het woord "palming" (het in de handpalm nemen of verbergen van iets). Bij het palmeren van de ogen wordt de linker oogbol door de linker handpalm bedekt en de rechter oogbol door de rechter handpalm. Dit doet men minstens vijf minuten lang en met gesloten ogen, zodat er al die tijd helemaal geen licht meer in de ogen binnenkomt. Als men daartoe slechts de ogen zou gaan sluiten, zou er toch nog teveel licht binnenkomen in de ogen. Vandaar dat men de ogen hierbij niet alleen sluit, maar ook nog eens met de palm van de handen gaat bedekken. Na afloop van de palmeer-sessie worden de ogen weer aan het normale daglicht bloot gesteld. De plotselinge overgang van de donkere naar de lichte omstandigheden zou de oogspieren sterk moeten gaan activeren. En dit zou bij een aantal mensen met zichtproblemen dan gedurende korte, of langere tijd, direct resulteren in de ervaring van volkomen scherp zicht.

Het doel, om aldus het accomomatievermogen te verbeteren, lijkt evenwel wat al te hoog te zijn gegrepen. Optometristen maken ook wel gebruik van oogoefeningen voor een aantal zeer specifieke oogafwijkingen, maar de meeste oftalmologen lijken zich daar afzijdig van te houden. Dit betekent dat de vereiste wetenschappelijke onderbouwing van deze claim naar alle waarschijnlijkheid ontbreekt. Toch zijn aan het palmeren van de ogen wel een flink aantal andere positieve effecten verbonden, die het de moeite waard loont om deze oefeningen uit te gaan voeren. Zoals het effect ervan op eventuele vermoeide ogen; het voorkómen van droge ogen; het voorkómen en bestrijden van een zogenaamd "lui oog"; het ontlopen van visuele stress, het zich ontdoen van zowel psychische als fysieke stress en het ontspannen van de oogspieren.

Onze ogen zijn idealiter constant in beweging. Dat is de normale situatie, waarbij de ogen niet overbelast raken. Mensen die wazig zien, hebben mogelijk de neiging om zich veel te lang op een bepaald punt te fixeren. Terwijl de ogen in het algemeen beter waarnemen als ze voortdurend van het ene naar het andere punt kijken. Hoe meer beweging men met de ogen maakt, hoe beter men zal gaan zien. Bewegingsziekten zouden ook kunnen worden voorkomen als men zich met de ogen niet te veel op een vast punt zou gaan fixeren. Een ervaringsfeit is daarbij, dat wanneer men in de verte kijkt, men er minder last van heeft. Dat lijkt evident te zijn, immers wanneer men in een voertuig in de verte kijkt, zal het blikveld zo gevarieerd zijn dat men veel minder last heeft van bewegingsziekte dan wanneer men bijvoorbeeld gaat zitten lezen. Bewegingsziekten lijken echter vooral veroorzaakt te worden door de tegengestelde informatie die vanaf het evenwichtsorgaan in de hersenen binnenkomt.

In de huidige maatschappij, waarbij het werken met een computer zo'n grote rol is gaan spelen en waarbij bij voortduring geconcentreerd moet worden gekeken, levert dat al gauw oogproblemen op. Dat komt ook omdat wij bij computeractiviteiten minder vaak dan normaal geneigd zullen zijn om te knipperen. Het knipperen van de ogen is van belang om de ogen tegen vuil te beschermen. Als men minder vaak met de ogen knippert dan gewenst is, krijgt men algauw last van droge en geïrriteerde ogen. Lezen is ook een activiteit die nogal eens verkeerd gebeurt! Als men leest, moet men dat het liefst op een ontspannen wijze doen. Door krampachtig te lezen, zou men anders de ogen gaan forceren. Zolang men de ogen niet hoeft te forceren, zal men zelfs onder omstandigheden met weinig lichtintensiteit prima kunnen lezen. Maar mensen die een tekst met kleine letters niet goed kunnen lezen, zullen daar in het volle zonlicht juist wel toe in staat kunnen blijken te zijn. Zonlicht kan trouwens ook van dienst zijn bij de poging van mensen om het zicht duurzaam te verbeteren. Vooral wanneer men het zonlicht gedurende enkele minuten rechtstreeks op de goed gesloten ogen laat schijnen. En dus duidelijk niet op de geopende ogen. Het licht van de zon zal de zenuwen van de ogen dan zodanig prikkelen dat de bloedcirculatie; de stofwisseling en de hormonenhuishouding wordt bevorderd. En de ogen raken op deze wijze ook beter aan licht gewend. Met als groot voordeel dat men minder gauw een zonnebril hoeft te gaan gebruiken in omstandigheden waarin sprake is van veel zonneschijn. Als men buiten verblijft, terwijl de zon schijnt, zou men overigens ook nog eens een positieve invloed van het zonlicht op de eigen stemming gewaar kunnen worden.

Om te palmeren gaat men bijvoorbeeld bij een bureau (of een eettafel) met de handpalmen voor de ogen zitten. En met de ellebogen rustend op een of meerdere kussens. Met de handen maakt men daarbij kommetjes, om de bewegingen van de oogbol niet te gaan storen. En er dient ook beslist geen enkele vorm van druk op de oogbol te worden uitgeoefend. De vingers van de rechterhand overkruisen dan op het voorhoofd die van de linkerhand, of andersom. De handen moeten daarbij het liefst aangenaam van temperatuur zijn. De zithouding dient rechtop te zijn. En voor het overige dient men volkomen ontspannen te zijn. Al de lichaamsspieren, welke men niet hoeft te gebruiken om als zodanig te kunnen blijven zitten, zal men dan zoveel mogelijk moeten gaan ontspannen. Als men daarbij ook nog eens probeert minder frequent te gaan ademhalen, zal men ongetwijfeld genoegen beleven aan de rust die men dan zal gaan meemaken.

Een soepele accommodatie van de beide ogen is in het algemeen van groot belang, evenals een goede samenwerking tussen de beide ogen. De oefeningen waarvan in deze tekst sprake is, zullen er in het begin wel toe kunnen gaan leiden dat men er hoofdpijn van krijgt. Dat komt omdat het moeite kost om te wennen aan de veranderende eisen die men aan de ogen stelt. Het palmeren zal men dan ook beter frequenter, dan langer aaneen kunnen doen. Als men uren achterelkaar gaat zitten palmeren, om maar zo gauw mogelijk resultaat te bereiken, heeft men vanzelfsprekend meer kans om met dit soort vervelende kanten van het palmeren kennis te gaan maken.

N.B. Bij het overwegen van het nut van de oogtraining, zoals die hierboven staat beschreven, moet men overigens goed bedenken dat het oog niet focust door het verlengen van de oogbol met behulp van de oogspieren, maar door de werking van de ooglens zelf.

Vóór u besluit om een tip (die op deze website staat vermeld) te gaan opvolgen, dient u eerst de veiligheidsadviezen te lezen. Klik daarvoor op deze link.